BLIZNY
Blizny powstają w miejscu głębszego urazu (szczepienie, zabieg chitutgiczny, wypadek)
Jest to efekt zagojenia skóry, która, regenerując się, wypełnia się tkanką zbliżoną do skóry – czyli jest tkanką łączną, ale już innej budowy niż prawidłowa skóra.
Wśród blizn wypukłych wyróżniamy blizny przerostowe i keloidy.
BLIZNY PRZEROSTOWE
Są dość twarde, lekko wypukłe, często czerwone, ale zwykle wielkością porównywalne z obszarem urazu (zabiegu)
KELOIDY
Keloidy są mocno wypukłe, znacznie większe niż obszar uszkodzenia.
BLIZNY PRZEROSTOWE
Powstają tym częściej im dłużej trwa proces gojenia. Często występują na górnej części pleców, dekolcie, twarzy i uszach. W innych okolicach powstają rzadziej.
LECZENIE:
- wymrażanie
- sterydoterapia
- laseroterapia
- osocze bogatopłytkowe lub fibryno terapia
- frakcyjna rf mikroigłowa
- plastry silikonowe
- peeling chemiczny
- presoterapia
- botoks
POSTĘPOWANIE:
W przypadku blizn przerostowych obecnie nie wykorzystuje zamrażania, ponieważ okazuje się mało skuteczne. Nie wykonuje się również wycinania chirurgicznego blizn przerostowych, bo jest duże ryzyko, że ponownie taka blizna przerostowa powstanie.
Uważam że bardzo dobrą, sprawdzoną przeze mnie opcją leczenia, którą obecnie stosuję to kombinacja zabiegów autologicznych, sterydoterapii i rf mikroigłowej.
Wydawałoby się że rf mikroigłowa stymuluje powstawanie kolagenu , a w bliznach przerostowych tego kolagenu jest aż za dużo, ale okazuje się że w pewnym zakresie parametrów frakcyjna rf mikroigłowa może być znakomitym uzupełnieniem leczenia.
To czy i kiedy użyję poszczególnych metod zależy od blizny. Każdy przypadek jest trochę inny i podchodzę do terapii dość indywidualnie.
Po ostatnim etapie leczenia blizna była jeszcze mniej widoczna, właściwie pozostało tylko minimalne nieznacznie ciemniejsze od otaczającej skóry przebarwienie.
STERYDOTERAPIA
Zabiegi wykonuje się raz na miesiąc, pomiędzy którymi wykonuje się inne zabiegi. Steryd zmniejsza wielkość blizny, poprawia kolor, zmniejsza się jej zasinienie i często nie ma potrzeby stosowania innych metod do poprawy jej koloru. Nie będzie jednak skuteczny w stosunku do blizn białych odbarwionych. Białe blizny nie posiadają melaniny i prawdopodobnie mają mało, albo wcale nie mają melanocytów. Jest mało metod pobudzania resztkowych melanocytów, ale jeśli nie będzie tam żadnych melanocytów – wykonywanie zabiegów laserowych mija się z celem. Bo raczej nie uzyska się poprawy.
Najczęściej stosowane preparaty to octan hydrokortisonu, metyloprednizolon, dexametazon, triamcynolon.
Trzeba pamiętać , że kortykosteroidy mogą powodować pewne niepożądane skutki uboczne, takie jak pojawienie się rozszerzonych naczyń krwionośnych, zaburzenia pigmentacji czy po podaniu bardzo dużych dawek lub zbyt długo – martwica tkanki.
Kortykosteroidy działają ponieważ powodują zmniejszenie wymiarów oraz zmiękczenie blizny przerostowej bądź keloidu. Dochodzi do zahamowania syntezy kolagenu i glikozaminoglikanów. Wpływają na osłabienie procesów zapalnych rany i `zmniejszają proliferację fi-broblastów.
FRAKCYJNA RF MIKROIGŁOWA
Do terapii stosuję głowicę z igłami nieizolowanymi, natomiast parametry ustalam indywidualnie. W połączeniu ze sterydoterapią i fibryną daje świetne efekty.
ZABIEGI AUTOLOGICZNE
Osocze bogatopłytkowe, fibryna – pobiera się krew od pacjenta do odpowiedniej probówki z certyfikatem medycznym ( nie tylko dotyczącym pobrania, ale również pozwalającym na zwrotne podanie powstałego preparatu). Następnie odwirowuje się w odpowiednich parametrach wirowania – te parametry mają znaczenie dla skuteczności powstałego preparatu. Źle przygotowane osocze nie będzie odpowiednio działało. Inne parametry stosuje się do pozyskania osocza bogato płytkowego inne do pozyskania fibryny.
Podawanie osocza lub fibryny jest korzyste na każdym etapie gojenia ran i blizn. Można rozważyć tę terapie nawet zaraz po uszkodzeniu skóry np w przypadkach poparzeń.
Rany po oparzeniu zwykle goja się trudno i często powodują brzydkie, przebarwione i często wyniosłe blizny. Zabiegi autologiczne już na tym etapie mogą w znacznym stopni poprawić gojenie i późniejszy efekt statyczny.
LASERTOTERAPIA
lasery nieablacyjne są mniej skuteczne, ablacyjne nieco bardziej, ale zastosowanie lasera w przypadku blizn przerostowych nie jest proste. Trzeba ogromnego doświadczenia i praca na standardowych parametrach zaprogramowanych na urządzeniu nie przyniesie skutku.
PLASTRY SILIKONOWE
- Plastry silikonowe są efektywne w leczeniu zarówno świeżych, jak i dojrzałych blizn, nawet 9-letnich.
- Zmniejszają bliznę i poprawiają jej wygląd.
- Dzięki swojej elastyczności dopasowują się do anatomicznych kształtów ciała.
- pozwalają oddychać skórze.
- Plastry silikonowe mogą być stosowane nawet przez alergików, na wszystkie obszary skóry, także te wrażliwe.
Powinny być stosowane przez cały okres leczenia. Min 3 miesiące przy bliznach świeżych, min 6 miesięcy przy bliznach starczych.
Ważne jest, aby nosić go przez całą dobę. Można go ściągać maksymalnie na godzinę. Aby umyć plaster i wykonać niezbędne czynności higieniczne.
Opatrunek silikonowy na powierzchni skóry tworzy elastyczną i transparentną warstwę.
Opatrunki silikonowe zapobiegają parowaniu wody – zwiększania to nawodnienie tkanek co z kolei wpływa na ograniczenie rozrostu blizny.
Dodatkowo działa trochę podobnie do presoterapii czyli hamują proces angiogenezy i redukują stan zapalny.
PEELINGI CHEMICZNE
Peelingi chemiczne stosuje się w niektórych przypadkach specyficznych przebarwień blizn. Jest to metoda wspomagająca , nie leczenie podstawowe.
PRESOTERAPIA
Presoterapia jest nieinwazyjną metodą terapii, która może być wykorzystywana również do leczenia blizn. Urządzenia do presoterapii to specjalne mankiety (na kończyny lub tułów) które wypełniają się powoli powietrzem, wywierając ucisk na miejsce, w którym jest blizna.
W wyniku ucisku dochodzi do niedotlenienia tkanek, zwolnienia ich metabilizmu, redukcji fibroblastów i nasilenia aktywności kolagenazy, czyli enzymu rozkładającego kolagen.
Zastosowanie presoterapii skutkuje zahamowaniem rozrostu blizny ponad powierzchnię skóry, pozwala również zmniejszyć natężenie czerwonego zabarwienia blizn. Presoterapia blizny wskazana jest przede wszystkim do leczenia zmian skórnych o dużej powierzchni. Czas trwania redukcji blizn przerostowych oraz bliznowców metodą uciskową może trwać od 6 do 24 miesięcy
BOTOKS
Pewnie jesteście zdziwieni, że wśród metod leczenia pojawił się botoks.
Trzeba pamiętać, że toksyna botulinowa to przede wszystkim lek, stosowany w różnych jednostkach chorobowych – neurologicznych, okulistycznych, dermatologicznych, a dopiero potem preparat , którego specyficzne działanie wykorzystujemy w medycynie do usuwania zmarszczek czy leczenia nadpotliwości.
W przypadku blizn, toksynę botulinową wykorzystujemy do zmniejszenia jej napięcia. Podanie toksyny botulinowej w odpowiedniej dawcę zmniejsza jej wypukłość i napięcie. Staje się zdecydowanie mniejsza i jaśniejsza. Jest to jednak zabieg czasowy, uzupełniający, więc wskazane jest to w bliznach, które nie poddają się leczeniu pozostałymi metodami.
Jak zwykle w medycynie zawsze lepiej zapobiegać niż leczyć.
Więc warto zacząć dbać o ranę, a następnie bliznę od samego początku.
Zwykle wydaje nam się, że gdy rana zarośnie i np. są usunięte szwy, to już koniec problemu i koniec pielęgnacji.
Pierwsze 2 tyg to faktycznie okres tworzenia zrostu lub ziarniny, który to proces ma przywrócić ciągłość skóry.
Potem zaczyna się proces przebudowy blizny i trwa nawet 2 lata. Po pierwszych 2 -3 miesiącach blizna jest twardawa i nieco wypukła (to jeszcze nie jest blizna przerostowa, tylko naturalny proces, który z czasem minie)
Pierwsze 2-3 tygodnie:
- odkażanie,
- czasem stosowanie maści z antybiotykiem
- nie wolno masować, drapać ani zrywać strupków
po ok 2 miesiącach, gdy staje się lekko wypukła:
- lekkie masowanie
- maść na blizny ( nie stosować na blizny zanikowe)
- plastry silikonowe ( nie stosować na blizny zanikowe)
Poprawę koloru możemy rozważać dopiero po około roku.